MAHA-analyse 2023: inkomsten en kosten
Wat zegt de jaarlijkse MAHA-studie van Belfius over de inkomsten en uitgaven van Belgische ziekenhuizen?
We berichtten al eerder over de belangrijkste conclusies uit de jaarlijkse MAHA-analyse. In dit artikel zoomen we verder in op inkomsten en uitgaven.
Inkomstenzijde
Bij de bedrijfsopbrengsten steeg het budget financiële middelen (BFM) waarmee werkingskosten zoals de verpleging betaald worden met 8%. De stijging van het BFM - dat jaarlijks wordt vastgesteld door de overheid - heeft vooral te maken met de indexering van de lonen. Voor 2024 verwacht Belfius een beperkte stijging van het BFM met 2%.
De omzet uit de ziekenhuisapotheek kende een aanzienlijke stijging van 10,4% toeneemt tot 4.135 miljoen euro.
De inkomsten uit aangerekende honoraria groeien met 8,7% naar 7.885 miljoen euro. De stijging is vooral te verklaren door de indexering van de honoraria op 1 januari 2023, maar ook door de toename van de activiteit. Op basis van een enquête onder de ziekenhuizen met cijfers tot en met juni 2024 verwacht Belfius dit jaar opnieuw een stijging van inkomsten uit honoraria met 8,2%.
De opbrengsten uit kamersupplementen en nevenproducten stegen met 15,8% naar 145 miljoen euro.
Samenstelling omzet
Op basis van een historische analyse vanaf 1999 blijkt dat het aandeel van de omzet uit de apotheek in de totale omzet het sterkst stijgt. In 1999 vertegenwoordigden deze inkomsten 13,2% van de ziekenhuisomzet; in 2023 was dat al 20,1% in 2023.
De honoraria van de artsen bleven - tijdelijke fluctuaties niet meegerekend - op eenzelfde niveau hangen: ze zijn goed voor 38,4% van de omzet. Het aandeel van het BFM (tot 2002 was dit de verpleegdagprijs) - daalde van 42,1% naar 36,9%. In 2020 was er het aandeel van het BFM hoger, wegens een tijdelijke injectie naar aanleiding van de covidcrisis.
Kostenzijde
De grootste uitgavenstijging in 2023 zat bij de 'overige aankopen'. Deze stegen met 12,8% naar een bedrag van 1.307 miljoen euro. De uitgaven voor voeding namen toe met 10,3%. Daarnaast bleef de energiefactuur de ziekenhuizen op kosten jagen, met een uitgavenstijging van 59%. Ten opzichte van 2021 stegen de energiekosten met maar liefst 165%.
De uitgaven voor farmaceutische producten stegen met 11,2% tot 4.221 miljoen euro. De kosten van farmaceutische producten stijgen met andere woorden sneller dan de inkomsten uit de ziekenhuisapotheek (+10,4%).
De bezoldigingen van artsen namen met 11,3% toe, als gevolg van de indexering en de hogere activiteit. Maar ook deze kostenpost stijgt sneller dan de overeenkomstige inkomstenpost.
De grootste kostenpost in een ziekenhuis blijft het personeel. De algemene ziekenhuizen gaven in 2023 in totaal 8.961 miljoen euro uit aan personeelskosten, een stijging met 6,6%. Dit jaar wordt een bijkomende groei verwacht van 5,3%.
