Onbevoegden bevoegd voor medische handelingen

Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) heeft een voorontwerp van wet klaar om 'onbevoegden' opnieuw en onder bepaalde voorwaarden een aantal medische en verpleegkundige handelingen te laten verrichten.

De wetten van 4 en 6 november 2020 stonden onder bepaalde voorwaarden al toe dat 'onbevoegden' sommige medische en verpleegkundige handelingen zouden verrichten.

De wet van 6 november 2020 is inmiddels buiten werking getreden en de relevante bepalingen uit de wet van 4 november ondergaan eind dit jaar eenzelfde lot. Maar de vierde golf doorkruist nu deze planning. Minister Vandenbroucke heeft namelijk een voorontwerp van wet klaar om een aantal maatregelen te reanimeren.

Staal- en bloedafnames

Zo zijn staal- en bloedafnames handelingen voorbehouden aan verpleegkundigen. Het nieuwe wetsontwerp voorziet echter dat in het kader van mogelijke covid-19-besmettingen een hele rits studenten en beroepen staalafnames en collectie van secreties en excreties en bloedafname via capillaire punctie mogen doen. Met name gaat het over masterstudenten geneeskunde, laatstejaarsstudenten verpleegkunde, medische laboratoriumtechnologie en artsenijbereidkunde en over vroedvrouwen, tandartsen, apothekers, farmaceutisch-technisch assistenten, logopedisten, hulpverleners-ambulanciers, mondhygiënisten, medisch laboratoriumtechnologen en zorgkundigen.

De voorwaarden waaronder deze studenten of beoefenaars ressorterende onder de Wet op de Uitoefening van de Geneeskunde (de WUG-beroepen) dat mogen, zijn grotendeels identiek aan wat de wet van 6 november 2020 bepaalt.

Met name wordt de kern ervan gevormd door een gestructureerd team dat onder meer bestaat uit een coördinerend verpleegkundige die samenwerkt met een arts. Deze verpleegkundige stuurt het zorgteam aan en vertrouwt het verrichten van een staal- of bloedafname toe aan de studenten of beroepsbeoefenaars rekening houdend met hun opleidingen en vaardigheden. Een voorafgaandelijke opleiding gegeven door een verpleegkundige of een arts is noodzakelijk. De coördinerend verpleegkundige of de verantwoordelijke arts houden toezicht en moeten bereikbaar zijn.

Vaccins

Het voorbereiden en toedienen van vaccins zijn medische handelingen. Het voorontwerp bepaalt dat in het kader van de covid-19-epidemie vaccins voor de profylaxe van het coronavirus mogen worden voorbereid en toegediend door de hierboven vermelde laatstejaarsstudenten en beoefenaars van een WUG-beroep.

In de regel is dat uiteraard niet zo. Ook in dit geval doet men een beroep op het gestructureerd team onder leiding van een coördinerend verpleegkundige om een en ander in goede banen te leiden.

Net zoals met de bepalingen uit november 2020 gaat het ook nu weer over noodmaatregelen. Ze lopen op 1 juli 2022 af maar het belang ervan op langere termijn kan niet worden overschat. Ze ondermijnen sluipenderwijs de verkokerde en verouderde WUG en bieden perspectief op een alternatieve aanpak.